15 listopada 2021 r. Prezydent RP podpisał ustawę o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym. Jej założenia pozwalają, pod pewnymi warunkami, skorzystać z kredytu hipotecznego na własne potrzeby mieszkaniowe bez konieczności angażowania wkładu własnego. Otwiera to możliwości zakupu nieruchomości bądź wybudowania domu tym osobom, które posiadają zdolność kredytową, ale barierę stanowił brak odpowiednich oszczędności.
Już niedługo w ramach programu udzielane będą gwarancje na całość lub część wymaganego wkładu własnego nawet do 100 tys zł. Dodatkowym założeniem prodemograficznym ustawy jest tzw „spłata rodzinna”. Oznacza ona, że w przypadku powiększenia się rodziny o drugie dziecko spłacone zostanie 20 tys zł zaciągniętego kredytu. W przypadku narodzin trzeciego bądź kolejnego dziecka będzie to kwota 60 tys zł. Szczegółowe warunki poniżej.
GWARANTOWANY KREDYT MIESZKANIOWY – GWARANCJA
Instytucją udzielająca gwarancji będzie Bank Gospodarstwa Krajowego, kredytu natomiast będą udzielać banki które zawrą z BGK odpowiednią umowę. Ustawa zacznie obowiązywać 26 maja 2022 roku. Do tego czasu BGK oraz banki mają czas na przygotowanie odpowiednich procedur oraz ofert. Zatem jest możliwość, że jeszcze w I połowie 2022 roku zobaczymy oferty Gwarantowanego Kredytu Mieszkaniowego.
Ustawa wykazuje, że kredyty w ramach programu muszą być przyznawane w Polskich Złotówkach PLN oraz na okres min 15 lat. Maksymalna kwota dopłaty wynosi 100 tys. zł i gwarancja może obejmować między 10% a 20% całości wydatków. Gwarancja wygasa po spłacie części kredytu odpowiadającej kwocie gwarancji. Niezależnie od banku udzielającego kredytu stały jest koszt uzyskania wsparcia BGK i wynosi 1% kwoty objętej gwarancją – czyli przykładowo w przypadku zakupu mieszkania za 500 tys zł i 100 tys. zł gwarancji (20% wkładu) jednorazowa prowizja wyniesie 1 tys zł. Sama oferta kredytu nie jest unormowana i każdy z banków będzie ją kreował według własnej polityki cenowej.
DO KOGO SKIEROWANY JEST PROGRAM?
W ustawie ustalono szereg warunków jakie muszą spełniać przyszli kredytobiorcy. Pierwszy z nich jest wskazanie, że gospodarstwa domowe mogą być prowadzone:
- Samodzielnie przez pełnoletnią osobę fizyczną – czyli singla bądź osobę samotnie wychowującą dziecko
- Wspólnie przez małżonków lub rodziców co najmniej jednego wspólnego dziecka
Jako dziecko w ramach ustawy rozumie się osobę małoletnią tzn poniżej 18 roku życia. a także osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności pozostające pod opieką kredytobiorcy.
Jednym z założeń jest także związek beneficjentów z Polską rozumiany poprzez:
- Prowadzenie gospodarstwa domowego na ternie Polski, lub
- Posiadane obywatelstwa polskiego w przypadku prowadzenie gospodarstwa domowego poza Polską – jeżeli beneficjentami jest małżeństwo bądź para wychowujące wspólnie co najmniej jedno dziecko to wystarczy, że tylko jedna osoba posiada polskie obywatelstwo
Natomiast najbardziej kluczowy warunek dotyczy posiadania aktualnie nieruchomości. Jednym z założeń ustawy jest zwiększenie dostępności mieszkań i domów oraz ma wspierać zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych. , dlatego też wprowadzone ograniczenie polegające na tym, że:
- Osoby z gospodarstwa domowego nie są właścicielami mieszkania, domu jednorodzinnego ani nie przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu, lub
- Posiadają nie więcej niż jeden lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny i jednocześnie:
- Posiadają dwoje dzieci, a powierzchnia lokalu lub domu nie przekracza 50 m2
- Posiadają troje dzieci, a powierzchnia lokalu lub domu nie przekracza 75 m2
- Posiadają czworo dzieci, a powierzchnia lokalu lub domu nie przekracza 90 m2
- Posiadają pięcioro lub więcej dzieci. (Bez limitu powierzchni)
Powyższy warunek dotyczy aktualnego stanu czyli czy obecnie beneficjent posiada dom lub mieszkanie. Samo posiadanie nieruchomości w przeszłości nie jest wykluczającym elementem.
CO MOŻE BYĆ CELEM FINANSOWANIA?
W ustawie wskazano, że celem Gwarantowanego Kredytu Mieszkaniowego może być:
- Budowa domu jednorodzinnego, wraz z jego wykończeniem
- Zakup działki w celu budowy domu
- Zakup lokalu mieszkalnego bądź domu jednorodzinnego, wraz z wykończeniem
- Wkład budowlany do Spółdzielni Mieszkaniowej
Jakie ograniczenia dotyczą Gwarantowanego Kredytu Mieszkaniowego:
- Gwarancja może obejmować minimum 10% i maksimum 20% wydatków na budowę bądź zakup nieruchomości
- Maksymalna kwota gwarancji to 100 tys. zł
Dla przykładu:
Oznacza to, że Gwarantowany Kredyt Mieszkaniowy pozwala na sfinansowanie przedsięwzięcia o wartości:
- 500 tys zł – jeżeli gwarancja miałaby pokryć maksymalne wkład własny – czyli 20%
- 1 mln zł – jeżeli gwarancja miałaby pokryć minimalny wkład własny – czyli 10%
Dodatkowo ustawodawca przewidział limity cen za m2. Wyliczany jest on jako iloczyn średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynku oraz współczynnika: 1,3 – dla rynku pierwotnego oraz 1,2 – dla rynku wtórnego. Wspomniany wskaźnik przeliczeniowy wylicza się na podstawie ostatnich dwóch kwartałów, a limity są podawane osobno dla:
- miast wojewódzkich,
- gmin sąsiadujących z miastami wojewódzkimi
- pozostałych gmin w danym województwie
Na podstawie ostatnich dostępnych danych za IV kwartał 2021 roku i I kwartał 2022 roku limity przedstawiają się następująco:
O wszystkich zmianach limitów będziemy informować na bieżąco na naszej stronie.
SPŁATA RODZINNA
Elementem ustawy spełniającym cele polityki prodemograficznej jest „Spłata Rodzinna” polegająca na spłacie przez BGK części Gwarantowanego Kredyt Mieszkaniowego w związku z powiększeniem się gospodarstwa domowego o drugie bądź kolejne dziecko. Aby zakwalifikować się uzyskania Spłaty Rodzinnej należy spełnić kilka warunków, które opisujemy w tym wpisie.
Spłata Rodzinna jako nadpłata kredytu dokonywana jest w wysokości:
- 20 tys zł w przypadku narodzin drugiego dziecka
- 60 tys zł w przypadku narodzi trzeciego bądź kolejnego dziecka
z zaznaczeniem, że nie więcej nie kwota kredytu pozostająca do spłaty.
WAŻNE! NA CO UWAŻAĆ PO SPŁACIE RODZINNEJ
Założeniem programu jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych beneficjentów. W związku z tym wprowadzono ograniczenia, których przekroczenia może spowodować zwrot części Spłaty Rodzinnej. Tak więc jeżeli kredytobiorca w ciągu 5 lat, od dnia dokonania Spłaty Rodzinnej, nieruchomość będąca celem Gwarantowanego Kredytu Mieszkaniowego:
- Została sprzedana bądź przekazana w darowiźnie,
- Została wynajęta,
- Została przekształcona w sposób uniemożliwiający zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych
część Spłaty Rodzinnej podlega zwrotowi. Kwota zwrotu jest zależna od terminu w jakim nastąpi przekroczenie jednego z wymienionych ograniczeń i jest wyliczana proporcjonalnie do okresu 5 lat. Przykładowo po 2,5 roku 50% Spłaty Rodzinnej podlega zwrotowi, a po 4 lata już tylko 20%. Po 5 latach warunki te nie są weryfikowane.
